Y nendwr 828-metr, Burj Khalifa, yn Dubai yw adeilad talaf y byd. Yn cynnwys 160 llawr, dyma hefyd y strwythur annibynnol talaf yn y byd. Canfyddwch sut y cafodd y strwythur anhygoel hwn ei adeiladu, faint o amser a gymerodd a pha heriau a wynebodd y penseiri a'r tîm adeiladu.
Ble mae Burj Khalifa?
Mae Burj Khalifa yn Dubai, yn yr Emiradau Arabaidd Unedig.
Pryd ddechreuodd y gwaith adeiladu ar Burj Khalifa?
Dechreuodd y gwaith o adeiladu adeilad talaf y byd ym mis Ionawr 2004.
Cynllunio a dylunio
Dyluniad a nodweddion pensaernïol
Dyluniwyd yr adeilad gan y penseiri uwch nendyrau enwog, y Skidmore, Owings & Merrill o’r UDA, ac Adrian Smith y partner dylunio ymgynghorol. Mae gan y tŵr ôl troed siâp Y o amgylch craidd canolog, sy'n rhoi sefydlogrwydd i'r adeilad. Mae ei ddyluniad wedi'i ysbrydoli gan bensaernïaeth Islamaidd, yn fwyaf nodedig Mosg Mawr Samarra. Mae trawstoriad y tŵr yn lleihau wrth i'r strwythur fynd yn dalach, gan adleisio dyluniad minarets troellog.
Bwriad adenydd siâp Y o ôl troed yr adeilad hefyd yw atgynhyrchu strwythur petal blodyn anialwch rhanbarthol, yr Hymenocallisor SpiderLily.
Heriau dylunio a chynllunio
Roedd adeiladu'r adeilad talaf yn y byd yn her aruthrol. Un o'r rhai mwyaf arwyddocaol oedd cyfansoddiad pridd Dubai. Nid yw pridd tywodlyd rhydd yn creu sylfeini cryf, yn enwedig ar gyfer tŵr hanner milltir o uchder. Datryswyd hyn gan beiriannydd strwythurol y tîm drwy osod 194 o bolion strwythurol 50 metr o dan yr wyneb, a olygai y gallai’r adeilad ‘setlo’ yn ystod y gwaith adeiladu o fewn terfynau diogel.
Arloesi a thechnoleg
Sut mae'r strwythur uchel hwn yn gwrthsefyll gwynt? Gall Burj Khalifa wrthsefyll stormydd tywod gyda chyflymder gwynt o hyd at 220kph trwy osod polion ychwanegol yn y sylfeini sy'n gweithredu fel glud. Mae'r adeilad yn dal i siglo mewn gwyntoedd cryfion - ar ei loriau uchaf efallai y byddwch chi'n profi hyd at ddau fetr o symudiad - ond mae'n gwbl ddiogel. Mae dyluniad meinhau’r adeilad hefyd yn helpu gyda dynameg gwynt.
Y broses adeiladu
Llinell amser a cherrig milltir
- Ionawr 2004 – dechrau cloddio
- Mawrth 2005 – dechrau adeiladu aradeiledd
- Mehefin 2006 – adeiladu’n cyrraedd Lefel 50
- Ionawr 2007 – Cyrhaeddwyd Lefel 100
- Ebrill 2008 – Cyrhaeddwyd Lefel 160
- Medi 2009 – Cladin allanol wedi’i gwblhau
- Ionawr 2010 – Burj Khalifa yn agor yn swyddogol.
Dulliau a deunyddiau adeiladu
Mae'r twr wedi'i adeiladu gan ddefnyddio system gwrthsefyll llwyth ochrol, math o adeiladwaith a ddefnyddiodd waliau craidd hydwyth concrit cyfnerth wedi'u cysylltu â'r colofnau concrit cyfnerthedig allanol. Cynhaliwyd profion helaeth i sicrhau bod y cymysgedd concrit yn bodloni safonau gwydnwch, profion treiddiad dŵr a bod ganddo'r priodweddau mecanyddol cywir.
Concrit, gwydr a dur di-staen yw'r prif ddeunyddiau adeiladu. Ymhlith y deunyddiau a ddefnyddiwyd roedd 35,000 tunnell o ddur strwythurol o hen adeilad senedd Dwyrain yr Almaen yn Berlin.
Yr heriau a wynebir yn ystod y gwaith adeiladu
Roedd yn rhaid gwneud cymysgedd arbennig o goncrit a allai amsugno pwysau’r adeilad – tua’r un pwysau â 100,000 o eliffantod – a gallu gwrthsefyll gwres eithafol yr Emiradau Arabaidd Unedig. Ychwanegwyd rhew at y concrit gwlyb a chafodd ei dywallt yn ystod y nos. Mae concrit yn sychu’n fwy llyfn pan fydd yn oerach ac yn llai tebygol o gracio.
Nodweddion cynaliadwyedd Burj Khalifa
Roedd cynaliadwyedd yn ganolog i gynllunio a dyluniad yr adeilad. Un o’i nodweddion amgylcheddol blaenllaw yw’r ffordd y mae’n arbed dŵr o’i system aerdymheru ac yn ei ailddosbarthu ar gyfer dyfrhau tir a ffynnon arddangos yr adeilad. Mae 15 miliwn galwyn o ddŵr yn cael eu hailgylchu fel hyn bob blwyddyn. Defnyddir paneli solar hefyd i gynhesu’r dŵr ar gyfer trigolion Burj Khalifa.
Faint gostiodd Burj Khalifa i'w adeiladu?
Mae gan enw’r adeilad stori ariannol i’w hadrodd. Roedd y tŵr yn mynd i gael ei alw’n ‘Burj Dubai’ yn wreiddiol, ond fe newidiodd ei enw pan fenthycodd Llywydd yr Emiradau Arabaidd Unedig, Khalifa bin Zayed Al Nahyan, yr arian angenrheidiol i’r cleient i gwblhau’r prosiect.
Pryd agorodd Burj Khalifa?
Agorodd Burj Khalifa ym mis Ionawr 2010, fel adeilad blaenllaw datblygiad newydd Downtown Dubai. Mae ganddo 24,348 o ffenestri, 57 codwr, yn cwmpasu 460,000 metr sgwâr a phan agorodd roedd ganddo'r dec arsylwi uchaf yn y byd (452m).
Wedi'ch ysbrydoli gan yr hyn rydych chi wedi'i ddarllen? Canfyddwch dros 170 o yrfaoedd adeiladu
Gall gweithio dramor ar brosiectau fel Burj Khalifa fod yn gyfle gwych, ac mae'n cwmpasu bron pob swydd yn y diwydiant adeiladu. Dyma rai ohonynt:
Os ydych chi’n ymddiddori mewn adeiladu neu brosiectau eiconig fel Stadiwm Wembley neu’r Shard, ac eisiau dechrau ym maes adeiladu, mae gan Am Adeiladu wybodaeth am dros 170 o broffiliau swyddi sydd ar gael o fewn y diwydiant adeiladu.