Mae Diwrnod Rhyngwladol y Menywod (IWD) yn cael ei ddathlu ar 8 Mawrth bob blwyddyn ac mae’n ganolbwynt yn y mudiad dros hawliau a chydnabyddiaeth o gyflawniadau cymdeithasol, economaidd, diwylliannol a gwleidyddol menywod. Mae’r diwrnod hefyd yn annog cymdeithas – yn ogystal â ni i gyd, yn unigol – i helpu i gyflymu cydraddoldeb menywod.

Thema eleni yw #Torri’r Rhagfarn – sy’n amlygu sut y gall byd sy’n rhydd o ragfarn, stereoteipiau a gwahaniaethu wella ein bywydau ni i gyd. Mae byd cyfartal rhwng y rhywiau yn un sy’n amrywiol, yn deg ac yn gynhwysol – byd lle mae gwahaniaeth yn cael ei werthfawrogi a’i ddathlu.

Er mwyn helpu i drechu anghydraddoldeb rhwng y rhywiau a thorri rhagfarnau sy’n bodoli eisoes, mae gan IWD 22 dri nod clir:

  • Dathlu cyflawniadau menywod
    • Codi ymwybyddiaeth yn erbyn rhagfarn
    • Gweithredu dros gydraddoldeb.

Er mwyn cyflawni hyn, mae IWD wedi creu nifer o genadaethau a fydd yn cael effeithiau a chanlyniadau diriaethol. Mae dathlu cyflawniadau menywod a chynyddu amlygrwydd, wrth alw am anghydraddoldeb, yn allweddol.

Mae'r cenadaethau'n llawn adnoddau i'ch helpu chi, ac eraill o'ch cwmpas, i dorri'r rhagfarn. Maent:

Gallwch ddarganfod mwy am yr hyn sy'n digwydd ar y diwrnod a sut i gymryd rhan ar  wefan Diwrnod Rhyngwladol y Menywod.

Menywod ym maes Adeiladu

Mae’r diwydiant adeiladu wedi dod yn bell o ran cynrychiolaeth menywod – ond mae mwy i’w wneud o hyd.

Mae arnom angen mwy o fenywod ym maes adeiladu i adlewyrchu'r gymdeithas yr ydym yn byw ynddi. Mae menywod yn defnyddio'r gofodau, felly dylent fod yn eu hadeiladu hefyd.

Am gyfnod rhy hir ystyriwyd bod y diwydiant yn fwy addas ar gyfer dynion, ond mae hyn wedi newid, ac yn parhau i ddatblygu, gydag adeiladu yn dod yn ddiwydiant delfrydol i unrhyw un weithio ynddo. Mae cyflogau gweithwyr adeiladu benywaidd hefyd yn codi, a chyfran y menywod mewn rolau uwch bron wedi treblu ers 2005.

Menywod yw tua 14% o’r gweithlu adeiladu cyffredinol, ond dim ond 2% o rolau ar y safle. Mae'r gyfradd hon wedi cynyddu'n raddol dros y blynyddoedd, ond gellir gweld bod rhagfarnau a chanfyddiadau o'r diwydiant yn rhwystr.

Nodwyd hyn yn ymchwil ddiweddar Ail feddwl y broses Recriwtio gan CITB, a ganfu y gall y ‘diwylliant macho’ canfyddedig adeiladu atal menywod rhag ymuno â’r diwydiant. Fodd bynnag, darganfu'r ymchwil mai canfyddiad yw hyn fel arfer yn hytrach na realiti: pan fydd menywod yn ymuno ag adeiladu, maent yn tueddu i'w weld yn groesawgar, yn agored ac yn amrywiol.

Er bod digon o gynnydd cadarnhaol, ni ddylai'r diwydiant stopio yma. Dyna pam mae gwaith IWD mor bwysig, yn enwedig gyda thorri a chwalu rhagfarn i helpu i wella canfyddiadau o adeiladu.

Hefyd, mae menywod wedi bod yn arloeswyr adeiladu ers tro – gyda’u cyflawniadau’n ymestyn dros ganrifoedd – o chwyldroi cynllunio trefol i ddylunio mathau newydd o adeiladu. Gallwch ddarganfod mwy yn ein herthygl hanes byr o fenywod ym maes adeiladu.

Y Prosiect Ailadeiladu

Lansiwyd y Prosiect Ailadeiladu fel rhan o Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod 2021, ac mae’n amlygu’r “tair C” ar gyfer menywod ym maes adeiladu:

  • Gwell cynrychiolaeth: Cynyddu canran y merched sy'n ymuno â'r diwydiant ar bob lefel
    Gwell Cydnabyddiaeth: Gwella canran y merched sy'n dal swyddi lefel bwrdd ac uwch
    Gwell Tâl: Mynd i'r afael â'r gwahaniaethau cyflog a chau'r bwlch cyflog rhwng y rhywiau.

Mae'r prosiect yn gofyn i'r llywodraeth ddefnyddio eu pŵer prynu i helpu i fynd i'r afael ag anghydraddoldeb yn y diwydiant adeiladu. Drwy osod cydraddoldeb rhyw wrth wraidd penderfyniadau mawr – gan gynnwys caffael – y gobaith yw y bydd yn cael ei ystyried yr un mor bwysig â gwneud elw iach a chynnal gweithlu medrus.

Mae gan y prosiect nifer o dargedau allweddol:

  • Merched yn cynnal 30% o swyddi cyfarwyddwyr y bwrdd gweithredol erbyn 2025
    • Merched yn cymryd 50% o swyddi lefel mynediad mewn adeiladu erbyn 2025
    • Merched yn cynrychioli 50% o swyddi mewn timau gweithredol erbyn 2030

Darganfyddwch mwy am y prosiect ‘Rebuild’ yma.

Cymerwch ran ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod 2022

Mae Diwrnod Rhyngwladol y Menywod yn ddigwyddiad byd-eang nad yw’n benodol i wlad, grŵp na sefydliad – felly mae ffyrdd diddiwedd o gymryd rhan:

Ar gyfryngau cymdeithasol, defnyddiwch yr hashnodau #IWD2022 a #Torriyrhagfarn i ymuno â'r sgwrs.